Czas na reSTART
Chcemy mądrego restartu
List otwarty
Koronawirus wybił nas z rytmu. Naszej codzienności - przedszkola, szkoły, planowanych podróży, beztroski codziennych spotkań, zakupów i kolejki przy kasie. Koronawirus pozbawił wielu z nas pracy - zleceń, klientów, kontraktów, spektakli. Nasze dzieci odciął od szkół i relacji z rówieśnikami, odpowiedzialnością za ich naukę obarczając nas samych. Wiele rodzin na długi czas straciło jedyne źródło utrzymania. Koronawirus wywrócił dotychczasowy ład, niosąc widmo kryzysu na niespotykaną i niemożliwą do przewidzenia skalę. Pandemia, w środku której mimowolnie się znaleźliśmy, wymusiła na nas zmianę naszych celów, strategii i zaplanowanych ścieżek kariery. Nie sposób tego nie zauważyć, nie sposób nie zastanawiać się co będzie dalej.
Jak odnaleźć i zorganizować się w tym nowym, nieznanym świecie, w nowej Polsce?
W rzeczywistości, w której maska i płyn do dezynfekcji to symbole odpowiedzialności społecznej, ale też wyraz naszego lęku o przetrwanie. Przetrwanie, do którego nasze indywidualne działania już nie wystarczą. Dziś wiemy na pewno, że aby poradzić sobie ze skutkami pandemii potrzebne są trwałe zmiany i mądry restart polityki publicznej. Potrzebne są działania, które pozwolą nam nie tylko utrzymać miejsca pracy, ale ograniczą zmiany klimatu.
Kryzys Klimatyczny nie zniknął
Koronawirus to tylko próba generalna przed tym, co mogą przynieść zmiany klimatu.
Wystarczył maleńki patogen, by w krótkim czasie zatrzymać światową gospodarkę. Nie trzeba bujnej wyobraźni, aby przewidzieć, co stanie się z nami, kiedy nieodwracalne zmiany klimatu przyspieszą. Ich przedsmak z niepokojem obserwujemy dziś w całej Polsce, dotkniętej suszą.
Od katastrofalnych skutków zmian klimatu nie będzie ucieczki, tak jak dziś nie ma miejsca, w którym można schronić się przed wirusem. To ostatni moment, by w walce o przetrwanie działać skutecznie. Z zapaści, która nas dotknęła, wyjść mądrze, budując nową gospodarkę opartą na współpracy, której jednym z priorytetów będzie autentyczna troska o klimat.
Zrestartujmy gospodarkę mądrze
Patrząc na nierówną walkę, którą na co dzień toczą pracownicy służby zdrowia, przedsiębiorcy i menadżerowie walczący o utrzymanie miejsc pracy, artyści, tysiące ludzi tracących grunt pod nogami, czujemy się w obowiązku zaapelować do liderów, rządzących naszym krajem - rządu, prezydenta, prezydentek i prezydentów miast, ale także do prezesek i prezesów firm:
Zrestartujmy polską gospodarkę mądrze, zarówno dla nas, jak i dla i kolejnych pokoleń.
Budujmy miejsca pracy, firmy, miasta i gospodarkę przyjazne dla człowieka, ale i klimatu. Tworząc programy wsparcia nie traćmy z oczu środowiska. Wybierajmy rozwiązania i technologie, które są innowacyjne i posłużą nam długie lata.
Wybierajmy do miejskich i krajowych planów inwestycyjnych inicjatywy ograniczające zmiany klimatu, poprawiające jakość powietrza i wspierającą służbę zdrowia, usługi komunalne i edukację, chroniące nas przed suszą i nawalnymi ulewami.
Działajmy w ramach europejskich struktur i wartości. Kierunek klimatycznej neutralności wypracowany i obrany przez Unię Europejską nie zmienia się mimo kryzysu. Europejski Zielony Ład jest szansą na transformację polskich miast, wsi i firm. Nie stać nas, aby pozostać na marginesie.
Planując restart gospodarki i inwestycje, zarówno w wymiarze ogólnopolskim, jak i lokalnym:
- twórzmy miejsca pracy w sektorach, które mają przyszłość,
- wspierajmy inwestycje, które zwiększają efektywność energetyczną i rozwijają energetykę odnawialną,
- wzmacniajmy działania dążące do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza,
- wspierajmy budowę i promocję zrównoważonego i niskoemisyjnego transportu,
- dbajmy o społeczności i grupy szczególnie narażone,
- inwestujmy w przestrzeń zieloną, powstrzymując dewastację środowiska,
- projektujmy inwestycje z szacunkiem traktujące zasoby wody i przyrodę,
- promujmy działania, które wspierają społeczności lokalne i ich aktywności.
Budujmy farmy fotowoltaiczne, prowadźmy rozsądną politykę wodną, inwestujmy w programy typu Mój Prąd i Czyste Powietrze, które tworzą miejsca pracy i bezpośrednio pomagają zadbać o budżet domowy. Nie bójmy się wycofywać z błędów niedawnej przeszłości. Idąc za przykładem Wiednia, zrywajmy w miastach asfalt, by siać łąki. Ułatwiajmy rowerzystom poruszanie się po mieście. Zastąpmy parkingi miejskimi parkami.
Koronawirus wybił nas z rytmu i nas zatrzymał. Wykorzystajmy to ostrzeżenie dobrze, traktując je jako lekcję i impuls do mądrego restartu gospodarki, ale i naszego myślenia.
Kim jesteśmy
Apel o mądry restart gospodarki powstał z inicjatywy osób i organizacji, których połączyła troska o społeczeństwo i środowisko naturalne. Bezpośrednim impulsem do napisania listu był wybuch pandemii COVID-19 w marcu 2020 roku.
Sygnatariusze listu:
Nauka
Damian Wojciech Dudała, Prezes Fundacji Instytut Badań i Rozwoju Lokalnego
Dr Maciej Grodzicki, Instytut Ekonomii Finansów i Zarządzania, Uniwersytet Jagielloński
Katarzyna Hall, Stowarzyszenie Dobra Edukacja
Michał Hetmański, Fundacja Instrat
Prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego
Prof. dr hab. inż. Piotr Kleczkowski, Akademia Górniczo-Hutnicza
im. S. Staszica w Krakowie, autor książki "Smog w Polsce"
Lidia Kołucka, Central European University
Dr hab. n. med. Michał Krzyżanowski
Profesor wizytujący, King's College London
Prof. Maciej Nowicki, polski ekolog, profesor nauk technicznych, działacz społeczny
Prof. dr hab. Monika Płatek, Uniwersytet Warszawski
Prof. dr hab. Piotr Płoszajski, Szkoła Główna Handlowa
Dr Magdalena Popowska, Politechnika Gdańska
Prof. dr hab. Piotr Skubała, ekolog, Wydział Nauk Przyrodniczych
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Laurynas Vaičiūnas, Prezes Zarządu Kolegium Europy Wschodniej
im. Jana Nowaka Jeziorańskiego we Wrocławiu
Karol Wawrzyniak, Kierownik Interdyscyplinarnego Zakładu Analiz Energetycznych, NCBJ
Dyrektor Narodowego Centrum Analiz Energetycznych
Biznes
Katarzyna Bargielska, CMO & Co-founder AdTonos
Anna Czaplicka, Weber Shandwick
Katarzyna Czarska, Dobry PR
Tomasz Czerniejewski, CEO MultiWash
Jerzy Dobrowolski, Wojciech Moszyński, Małopolski Cech Optyków
Łukasz Dobrowolski, Zbigniew Prokopowicz, Luneos
Witold Drożdż, Członek Zarządu Orange Polska
Dr inż. Anna Dyląg, ABC ENERGIA
Magdalena Dziewguć, Google Polska
Elementy Wear
Maciej Filipkowski, inwestor, podcaster w Zaprojektuj swoje życie
Przemysław Gacek, Prezes Zarządu Grupa Pracuj
Aleksandra Kantor, Katarzyna Szpicmacher, Bio2materials
Roman Kasprzyk, Sales Director MDS AP
Grzegorz Kiszluk, redaktor naczelny Brief
Aleksandra Klonowska - Szałek, Slowhop
Wojciech Kostrzewa, Prezes Zarządu, Polska Rada Biznesu
Klara Kowtun, Antonina Samecka, Risk Made in Warsaw
Karolina Kuklińska - Kosowicz, Paweł Kosowicz, YOPE
Dariusz Maciołek, Dyrektor Zarządzający Pionu Marketingu,
Komunikacji i Zaangażowania Społecznego Banku BNP Paribas
Ewa Magiera, Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki
Agnieszka Molewska, Sylwia Swaczyńska, HR Concept
Natalia Myszkowska, CEO Cateringoo
Michał Niewiadomski, Rzeczpospolita, red. nacz. energianews.pl
Paweł Niziński, Partner GOODBRAND, CEE/CEO Better
Piotr Noceń, Partner Zarządzający, Resource Partners
Dr Jarek Oleszczuk, EPIXPERT, współautor manifestu COVID-19
Dr Wojciech Piotr Ozimek, Co-Founder & CTO Centrum Ozimek
Pora na Pola
Marzena Strzelczak, Dyrektor Generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu
Małgorzata Sztejter, coach, Członek Zarządu Kancelarii CMS
Sun Investment Group
Marta Tyszer, PR Calling
Maciej Witucki, Konfederacja Lewiatan
Karolina Woźniak, Too Good To Go
Damian Zapłata, Członek Zarządu, Allegro
Środowisko
Adw. Kinga Andryszczak, działaczka społeczna, ekolożka
Piotr Barczak, Koordynator polityki ds. odpadów, Europejskie Biuro Ochrony Środowiska
Łukasz Broniewski, Climate Strategies Foundation
Anna Desogus, Ambasada Czystej Planety
Agnieszka Drozd, Konrad Marczyński, Emilia Piotrowska, Warszawski Alarm Smogowy
Anna Dworakowska, Magdalena Kozłowska, Ewa Lutomska, Natalia Matyasik,
Polski Alarm Smogowy
Dr inż. Agnieszka Fiszka Borzyszkowska, Dr hab. inż. Zbigniew Karaczun
(Katedra Ochrony Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego),
Ewa Podlesińska, Urszula Stefanowicz, Polski Klub Ekologiczny
Radosław Gawlik, Prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA
Ilona Jędrasik, Dr Marcin Stoczkiewicz, ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
Małgorzata Kiełt, Prezes Fundacji Planet For Generations
Anna Kolińska, Alarm dla Klimatu Piaseczno
Marcin Korolec, Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych
Krakowska Elektrownia Społeczna
Dr Agnieszka Liszka-Dobrowolska, Natalia Węgrzyn, Purpose Climate Lab
Virginie Little, Little Greenfinity
Dr Joanna Maćkowiak-Pandera, Forum Energii
Weronika Michalak, HEAL Polska
Aleksandra Niewczas, Prezes Zarządu, Polskie Stowarzyszenie Zero Waste
Anna Pięta, Martyna Sztaba, Muda Talks
Marcin Popkiewicz, Nauka o klimacie
Mirosław Proppé, WWF Polska
Areta Szpura, aktywistka ekologiczna
Paweł Szypulski, Greenpeace Polska
Michał Zabłocki, dziennikarz, aktywista
Alicja Zdziechiewicz, Stowarzyszenie Zielony Imielin
Ziemosfera, Patrycja i François
Alicja Żarkiewicz, MAMYWENE, Pakuję do swojego
Społeczeństwo
Piotr Abramczyk, GCCM Polska - Światowy Ruch Katolików
na Rzecz Środowiska
Patryk Białas, Stowarzyszenie BoMiasto
Magdalena Bigaj, wiceprezeska Fundacji Dbam o Mój Zasięg,
członkini Komitetu Dialogu Społecznego
Bartosz Brzyski, Klub Jagielloński
Dr Maciej Dębski, prezes Fundacji Dbam o Mój Zasięg,
Instytut Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego
Joanna Erbel, Fundacja Blisko
Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju INNOWO
Adam Jarubas, europoseł
Dr Maciej Kozakiewicz, Prezes Stowarzyszenia Slow Jogging Polska
Jacek Krajewski, Prezes Zarządu Federacji Związku
Pracodawców Ochrony Zdrowia, Porozumienie Zielonogórskie
Dr Jacek Kucharczyk, Prezes Zarządu, Instytut Spraw Publicznych
Leszek Mellibruda, psycholog społeczny
Miasto Jest Nasze
Paweł Łukasiak, Prezes Zarządu, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce
Urszula Niziołek - Janiak, Stowarzyszenie Tak dla Łodzi, Energia Miast
Mirella Panek - Owsiańska
Dr Mateusz Piotrowski, Inicjatywa Pacjent Europa
Izabela Sałamacha, ekspert ds. komunikacji i CSR
Dr Małgorzata Snarska-Nieznańska, Forum Inicjatyw Społecznych,
programy edukacyjne Code for Green
Anita Sowińska, Posłanka na Sejm RP
Aleksandra i Piotr Stanisławscy, twórcy bloga Crazy Nauka
Krzysztof Suszek, Przewodniczący Rady, Fundacja "Misja Medyczna"
Mateusz Wojcieszak, Prezes Zarządu, Fundacja Pole Dialogu
Dr inż. arch. Monika Wróbel, Wiceprezeska Fundacji Skwer Sportów Miejskich
Kuba Wygnański, Fundacja Stocznia
Kultura
Michał Bielawski, reżyser filmowy
Katarzyna Boni, reporterka, pisarka
Wojciech Bonowicz, poeta, publicysta
Roman Czubiński, dziennikarz
Leszek Jażdżewski, Liberté!
Julia Kamińska, aktorka
Emilia Komarnicka-Klynstra, aktorka
Marika Krajniewska, pisarka
Karol Paciorek, twórca internetowy
Daniel Petryczkiewicz, fotograf, #NoBeautyInPlastic
Zespół miesięcznika Pismo. Magazyn opinii
Beata Sadowska, dziennikarka, www.mentalist.pl
Jakub Sowiński, projektant grafiki, wykładowca ASP w Krakowie
Filip Springer, reporter, fotograf
Katarzyna Tusk, twórczyni internetowa
Marcin Wicha, pisarz, grafik, ilustrator
Marcel Woźniak, pisarz
Zofia Zborowska, aktorka
Pozostali
Kajetan R. Andrzejczak
Kamila Chmielewska
Anna Danielewska
Paula Dąbrowska
Sylwia Dębowska
Małgorzata Dobrowolska, lekarz okulista
Joanna Działak
Maja Geryszewska
Krzysztof Głowa
Aneta Gwiazdowska
Beata Jaczewska
Aleksandra Janus
Hanna Jaworska-Orthwein
Aleksandra Jonca
Anna Kalinowska
Beata Kaplan
Jacek Karaczun
Zofia Karczewska
Wiktoria Kosicka
Agnieszka Kozłowska - Rajewicz
Monika Krawczykowska
Marta Krymarys
Angelika Kubaj
Ewelina Kulińska
Grzegorz Lepianka
Agnieszka Leśniewska
Krzysztof Ławrywjaniec
Anna Łoboda
Maria Mandera
Sandra Marciniak
Anna Maślaczyńska - Ratajczak
Małgorzata Mazur
Karolina Misiuda
Dr Marcin Murawski
Aleksandra Naborczyk
Karol Okuniewicz
Ida Potocka
Aleksandra Rózga
Adam Sankowski
Aga Stańczak
Urszula Szpotowicz
Weronika Szwarc - Bronikowska
Joanna Walaszczyk
Jakub Wawrzyniak
Katarzyna Wojnar
Anna Zajewska
Joanna Zator - Skórska