Opakowania

Według Komisji Europejskiej w 2013 r. na każdego obywatela Unii Europejskiej przypadało 160 kg odpadów opakowaniowych. Natomiast w innych regionach świata sytuacja wygląda jeszcze gorzej. Azja pozostaje największym rynkiem opakowaniowym na świecie, podczas gdy kraje Afrykańskie notują najszybsze tempo wzrostu wykorzystania opakowań. Kraje te charakteryzują się przy tym bardzo niskimi wskaźnikami recyklingu odpadów, więc większość opakowań składowana jest na wysypiskach lub zaśmieca środowisko naturalne (np. Indonezja, Chiny, Wietnam, Filipiny, Tajlandia zanieczyszczają morza i oceany w większym stopniu, niż reszta świata łącznie).

Kwestia opakowań związana jest bezpośrednio z zachowaniami konsumenckimi gospodarstw domowych (odpady opakowaniowe stanowią ok. 85% odpadów surowcowych gospodarstw domowych ogółem).  Niestety istnieje problem, jeżeli chodzi o świadomość społeczeństwa w zakresie indywidualnej odpowiedzialności za ilość wytworzonych odpadów. W Polsce 80% konsumentów uważa, że nasz kraj produkuje zbyt dużą ilość odpadów ogółem. Jednak tylko 33% uczestników badania stwierdziło, że ich gospodarstwo domowe generuje nadmiernie ilości odpadów. Różnica wykazana w badaniu ilustruje jak głęboką zmianę musi przejść społeczeństwo w celu ograniczenia negatywnych skutków produkcji opakowań.

Oprócz zmian zachowań konsumentów w poradzeniu sobie z problemem braku odpowiedniego zagospodarowania odpadów opakowaniowych, pomocne będzie wprowadzenie nowych technologii usprawniających ich przetwarzanie. Być może pozwolą one na pokonanie barier, z którymi obecnie się spotykamy, np.:

• papier i tekturę można poddać recyklingowi 6-8 razy. Potem taki materiał nie nadaje się do dalszego recyklingu, ze względu na właściwości wytrzymałościowe oraz zawartość klejów i metali ciężkich;
• kanistry wykonane z tworzyw sztucznych (PET) z recyklingu nie przechodzą pozytywnie testów wytrzymałościowych. Jest to efektem przerywania związków polimerowych;
• często bardziej opłaca się finansowo przetopić dane opakowanie szklane niż wykorzystać je ponownie po kosztownym wyczyszczeniu.

Warta uwagi jest relacja między poziomem PKB a konsumpcją opakowań. W ostatnich latach PKB Unii Europejskiej rośnie w tempie szybszym niż ilość zużytych opakowań. Przyczyny tego trendu są różne. Są to m.in. zmiany społeczne, działania producentów, wpływ legislacji. Jednak, przy długookresowej dodatniej dynamice produktu krajowego brutto, zmniejszenie tempa wzrostu zużycia opakowań, przy ograniczonych zasobach naturalnych, nie jest wystarczające.